07 - Al A’raf
Al A’raf - Lartësitë
Bismil-lahir Rrahmanir Rrahim
1. Elif, Lam, Mim, Sad.
2. (Ky është) Libri (Kur’ani) i zbritur mbi ty (O Muhammed), që të lajmërosh me të dhe si përkujtim mbi besimtarët, kështu që mos të të ngushtohet gjoksi prej tij (e mos të të brengoset zemra).
3. (Thuaju o Muhammed): “Ndiqni çfarë ju është zbritur juve nga Zoti juaj (Kur’anin, Pejgamberin sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem dhe rrugën e tij) dhe mos shkoni pas asnjë Eulijai (ndihmues a mbrojtës që ju urdhëron të adhuroni të tjerë përveç a përkrah Allahut) tjetër pos Atij (Allahut). Sa pak që përkujtoni!
4. Dhe mjaft vendbanime Ne i shkatërruam (për krimet e tyre). Ndëshkimi Ynë u erdhi atyre (papritur e pakujtuar) natën, apo kur flinin në pushimin pas drekës.
5. Asnjë thirrje tjetër nuk nxorën kur u erdhi Ndëshkimi Ynë, përveç se thirrjes: “Vërtet që ne ishim Dhalimunë (mosbesimtarë, keqbërës).”
6. Më pas, sigurisht që Ne do të thërrasim në llogari ata të cilëve iu dërgua Libri dhe padyshim që edhe të Dërguarit do të pyeten.
7. Më tej, sigurisht që Ne do t’ju shtellojmë gjithë ndodhinë me Dijeni të Plotë dhe është e vërtetë që Ne nuk kemi munguar (për asnjë çast e në asnjë vend).
8. Dhe peshorja e asaj Dite (Ditës së Llogarisë) do të jetë e vërteta. Sa për ata, pesha e të cilëve do të rëndojë nga veprat e mira, ata do të jenë të fituarit (duke hyrë në Kopshtet e Xhennetit).
9. Dhe sa për ata, pesha e të cilëve do të jetë e lehtë, mu këta janë që do të humbin veten e tyre (duke hyrë në Xhehenem), sepse ata mohuan dhe nuk pranuan Ajetet Tona.
10. Dhe sigurisht, Ne ju dhamë juve (o njerëz) nderim dhe vlerësim në tokë dhe ju caktuam atje edhe furnizime (për jetesën tuaj). Sa pak është ajo që ju falënderoni!
11. Dhe sigurisht, Ne ju krijuam ju dhe pastaj ju dhamë formë (formën e zgjedhur të qenies njerëzore), pastaj Ne u thamë melekëve: “Bini në sexhde Ademit” dhe ata ranë me fytyrë përtokë para tij, përveç Iblisit (Shejtanit) që nuk pranoi të jetë prej atyre që bien në sexhde.
12. (Allahu) tha: “Çfarë të ndaloi ty (O Iblis) që të mos biesh në sexhde kur Unë të urdhërova?” (Iblisi) iu përgjigj: “Unë jam më i mirë se ai (Ademi). Ti më krijove mua nga zjarri, kurse atë Ti e krijove nga balta.”
13. (Allahu i) tha: “(O Iblis) Zbrit që këtej (nga Xhenneti), nuk shkon ky vend për ty që je mendjemadh e përbuzës. Dil jashtë, sepse ti je i poshtëruar dhe i turpëruar.”
14. (Iblisi) tha: “Më jep kohë deri Ditën kur ata do të ngrihen përsëri (të ngjallen krijesat Ditën e Ringjalljes).”
15. (Allahu) tha: “Ti je prej atyre që u është dhënë afat.”
16. (Iblisi) tha: “Për shkak se më flake mua, vërtet që unë do të jem në pritë kundër tyre (njerëzve) në Rrugën Tënde të Drejtë.
17. Pastaj do t’u afrohem atyre përballë dhe pas shpine, nga e djathta dhe nga e majta dhe Ti do të shohësh shumicën e tyre të mos jenë falënderuesit e Tu (nuk do të jenë të bindur ndaj Teje).”
18. (Allahu i) tha: “Dil jashtë prej tij (Xhennetit) i përbuzur dhe i përjashtuar. Kushdo prej atyre që të shkon pas ty, atëherë sigurisht që Unë do ta mbush Xhehenemin me të gjithë ju bashkë.”
19. “O Adem! Ti dhe bashkëshortja jote banoni në Xhennet dhe hani atje ç’të doni, por mos iu afroni kësaj peme, se përndryshe do të jeni që të dy prej Dhalimunëve (të padrejtëve e keqbërësve).”
20. Pastaj atyre iu afrua shejtani dhe u pëshpëriti të dyve që t’ua zbulonte pjesët e turpshme që i kishin të mbuluara. Ai u tha: “Zoti juaj nuk jua ndaloi juve këtë pemë, por vetëm që të mos bëheni melekë ose të pavdekshëm.”
21. Dhe ai (shejtani) iu betua atyre të dyve në Allahun: “Vërtet që unë jam një dashamirës i çiltër ndaj ju të dyve.”
22. Kështu që ai i humbi ata me mashtrim. Më pas, kur ata shijuan frutat e pemës, turpi (pjesët e fshehura) iu zbulua dhe filluan të mbledhin e të thurin me gjethe prej Kopshtit për të mbuluar vetveten. Dhe Zoti i tyre i thirri: “A nuk jua ndalova atë pemë dhe a nuk ju thashë që shejtani është armik i hapur për ju?”
23. Ata thanë: “Zoti ynë! Ne gabuam e i bëmë keq dhe e humbëm veten tonë. Dhe nëse Ti nuk na fal dhe nuk na mëshiron, ne me siguri atëherë do të jemi prej të humburve.”
24. (Allahu u) tha: “Zbritni ju (Ademi, Havaja dhe shejtani) në armiqësi mes njëri-tjetrit. Në tokë do të jetë jetesa juaj e përkohshme.”
25. Ai u tha: “Atje do të jetoni dhe atje do të vdisni dhe prej saj përsëri do të nxirreni (në ringjallje).”
26. O Bij të Ademit! Ne ju kemi dhuruar veshje për të mbuluar veten dhe si stoli, por petku i drejtësisë dhe i përkushtimit, ai është më i miri. Këto janë nga Ajetet (provat, shenjat, shpalljet) e Allahut, që ata të mund të përkujtojnë.
27. O Bij të Ademit! Mos lejoni t’ju mashtrojë shejtani, siç i nxori prindërit tuaj të parë (Ademin dhe Havanë) nga Xhenneti duke bërë t’u hiqet petku mbulues dhe t’u shfaqen pjesët e turpshme. Vërtet që ai dhe Kabilja e tij (fisi e farefisi, ndjekësit e ndihmësit e tij nga njerëzit e xhindet) ju shohin ju, ndërsa ju nuk i shihni dot ata. Vërtet Ne i bëmë shejtanët Eulija (miq, ndihmës e shokë) për ata që nuk besojnë.
28. Dhe kur kryejnë Fahisha (vepra të ulëta e të shëmtuara si sjellja rreth Kabës të zhveshur, lloje të ndryshme marrëdhëniesh të paligjshme me gra etj) thonë: “Ne kështu i gjetëm të veprojnë edhe baballarët tanë e (për më tepër) Allahu na ka urdhëruar për të.” Thuaju (O Muhammed): “Jo, kurrë Allahu nuk urdhëron turpin. A mos thoni për Allahun gjëra që aspak nuk i dini?”
29. Thuaj: “Zoti im më ka urdhëruar drejtësi dhe se duhet t’i drejtoheni vetëm Atij (të adhuroni vetëm Allahun duke u kthyer nga Kibla, Kaba në Mekë gjatë faljeve) në çdo xhami që jeni duke u falur, duke iu lutur vetëm Atij, duke e shprehur Fenë tuaj zemërhapur dhe me përkushtim ndaj Tij, duke mos i bashkuar Atij ndokënd në adhurim dhe me qëllimin që ju vërtet punoni vetëm për frikë e për Hir të Allahut (dhe mos iu drejtoni zotave tuaj të rremë). Ashtu sikurse ju solli (në jetë) në fillim Ai, po kështu do të silleni përsëri në jetë.
30. Një grup Ai e drejtoi dhe një grup meritoi të jetë me të gabuarën, (sepse) në të vërtetë ata zgjodhën shejtanët për mbrojtës e ndihmës në vend të Allahut, duke menduar në këtë mënyrë se janë të udhëzuar drejt.
31. O Bijtë e Ademit! Vishni stolitë tuaja (petkun më të mirë e të pastër) kur faleni dhe duke bërë Tavaf (duke u sjellë) rreth Kabës. Hani e pini, por mos shpërdoroni me marrëzi e pa masë. Sigurisht që Allahu nuk i do shpërdoruesit (e ata që e tejkalojnë masën).
32. Thuaj: “Kush e ka ndaluar veshjen e bukur me rrobat e dhuruara prej Allahut, të cilat Ai i ka krijuar për robët e Tij, si dhe Tajibatet (ushqimet e pastra e të ligjshme për ju nga Allahu) si mirësi për ju?” Thuaj: “Ato janë në këtë botë për ata që besojnë dhe veçanërisht (vetëm për besimtarët) në Ditën e Kijametit.” Kështu Ne i bëjmë të njohura Ajetet (ligjet e Islamit) me hollësi për popullin që ka mend (e kupton).
33. Thuaj: “(Por në të vërtetë) gjërat që i ka ndaluar Zoti im janë El-Fahisha (gjynahet e mëdha, çdo lloj afrimi me gratë jashtë martesës etj) që kryhen hapur ose fshehur, gjynahet (e tjera të çdo lloji), shtypja pa të drejtë, vënia shok Allahut në adhurim, gjë për të cilën Ai nuk ka dhënë asnjë të drejtë e asnjë provë, si dhe përfolja për Allahun për gjëra për të cilat ju nuk keni asnjë dijeni.”
34. Dhe për çdo popullsi ka një exhel (një kohë të përcaktuar) dhe kur vjen ky çast, ata as nuk mund ta vonojnë atë dhe as nuk mund ta përshpejtojnë atë, qoftë edhe për një orë (çast).
35. O Bijtë e Ademit! Në qoftë se ju vijnë juve të Dërguar nga mesi juaj duke ju shpallur Vargjet e Mia, atëherë kushdo që bëhet i përkushtuar (u bindet atyre) dhe i drejtë, për ta nuk do të ketë as frikë e as nuk do të pikëllohen.
36. Por ata që mohojnë Ajetet Tona (provat, shenjat, shpalljet) duke u sjellë ndaj tyre me vrazhdësi dhe arrogancë, këta janë banorët e Zjarrit; ata do të banojnë aty përherë.
37. Kush është më i padrejtë se ai i cili shpif gënjeshtër ndaj Allahut ose i hedh tej Ajetet e Tij? Për të këtillët pjesa e përcaktuar e tyre (gjithë gjërat e bukura të kësaj bote dhe koha e qëndrimit të tyre në të) do t’u shkojë atyre nga Libri (i Vendimeve Tona) derisa, kur të Dërguarit Tanë (Melekët e vdekjes që marrin shpirtrat) u shkojnë atyre për t’u marrë shpirtin duke u thënë: “Ku janë ata të cilët ju i adhuronit dhe u luteshit në vend të Allahut?” Ata do të përgjigjen: “Ata janë shuar e na kanë braktisur.” Dhe ata vetë do të dëshmojnë përkundër vetes së tyre, se vërtet ishin mosbesimtarë.
38. (Allahu) do tu thotë: “Hyni edhe ju në shoqërinë e popujve që kaluan para jush, të njerëzve dhe të xhindeve, në Zjarr.” Sa herë që hyn një popull, ai mallkon popullin vëlla paraardhës, derisa ata të gjithë së bashku të grumbullohen në Zjarr. I fundit i tyre do të thotë për popullin e parë: “Zoti ynë! Këta na humbën ne. Jepu pra atyre dy herë dënimin tonë në Zjarr.” (Allahu) do t’u thotë: “Për secilin prej jush ka dyfish (dënim), por ju nuk e dini.”
39. (Populli) i parë do t’i thotë të fundit: “Ju nuk keni qenë më të mirë se ne, kështu që shijoni dhe ju ndëshkimin për çfarë ju punuat (e fituat me duart tuaja).”
40. Vërtet, për ata që përgënjeshtrojnë Ajetet Tona (provat, treguesit, shpalljet) duke u sjellur ndaj tyre me vrazhdësi e fyerje, nuk do të hapen portat e qiellit dhe nuk do të hyjnë në Xhennet derisa të hyjë deveja në vrimë të gjilpërës. Kësisoj i shpërblejmë Ne Muxhrimunët (kriminelët, mosbesimtarët).
41. Për ta shtrat do të jetë zjarri i Xhehenemit dhe për mbulesë palë-palë të tjera të tij. Dhe kësisoj i shpërblejmë Ne Dhalimunët (mohuesit, keqbërësit).
42. Për ata që besuan (në Njësinë e Allahut, Islamin) dhe punuan drejtësi - dhe Ne nuk ngarkojmë kënd vetëm për sa ai ka mundësi, të këtillët janë banorët e Kopshteve të Begatë. Aty do të jenë pambarim.
43. Dhe Ne do t’ua pastrojmë nga zemrat e tyre çdo gjurmë urrejtje ose keqdashje (nëse kanë pasur sadopak për njëri-tjetrin) në jetën e kësaj bote; lumenj vërshojnë ndër ta, ndërsa ata thonë: “Gjithë lavdërimet dhe falënderimet janë për Allahun i Cili na udhëzoi neve për këtë vend. Kurrë nuk do të kishim gjetur ne drejtimin, po të mos na kishte udhëhequr Allahu. Vërtet që të Dërguarit e Zotit tonë erdhën me të vërtetën.” Që andej do t’u bëhet thirrja: “Ky është Xhenneti të cilin ju e keni trashëguar për çfarë keni punuar.”
44. Dhe banorët e Xhennetit do t’u thërrasin banorëve të Zjarrit: “Ne vërtet po i gjejmë të vërteta çfarë na premtoi Zoti ynë. Po ju, a po i gjeni të vërteta çfarë ju premtoi Zoti juaj?” Ata do të përgjigjen: “Po!” Më pas një thirrës do të shpallë mes tyre: “Mallkimi i Allahut është mbi Dhalimunët (mosbesimtarët, keqbërësit).
45. Ata që i penguan njerëzit nga Rruga e Allahut dhe që mundoheshin ta shtrembëronin atë, edhe këta nuk besonin në Jetën Përtejme.”
46. Dhe ndërmjet tyre (dy grupeve) do të jetë një barrierë dhe mbi Al-A’raf (mur me bedena) do të ketë prej tyre (veprat e të cilëve do të jenë në barazpeshë) të cilët do të mund të dallojnë gjithçka (nga njerëzit e Xhennetit e të Xhehenemit) nga shenjat e tyre dhe që do t’u thërrasin banorëve të Xhennetit: “Paqja qoftë mbi ju”; në këtë kohë ata nuk do të kenë hyrë akoma në Xhennet, por do të kenë shumë shpresë e siguri për t’u pranuar atje.
47. Ndërsa kur t’u kthehen sytë nga banorët e Zjarrit, do të thonë: “Zoti ynë! Mos na vër ne me njerëzit Dhalimunë (mosbesimtarë e keqbërës).”
48. Dhe njerëzit që qëndrojnë mbi El-A’raf (mbi bedena) do t’u thërrasin njerëzve të cilët ata do të mund t’i dallojnë nga shenjat e tyre dhe u thonë: “Çfarë përfitimi patën për ju numrat e mëdhenj (pasuria) dhe kryeneçësia kundër Besimit?
49. A nuk janë ata për të cilët u betuat se Allahu kurrë nuk do t’i mëshirojë me Përkujtimin e Tij?” (kur ja! Iu tha atyre): “Hyni në Xhennet, as frikë nuk do të ketë për ju dhe as nuk do të pikëlloheni.”
50. Dhe banorët e Zjarrit do t’u thërrasin banorëve të Kopshteve të Begatë: “Na hidhni pak ujë ose ndonjë gjë tjetër me të cilat ju ka furnizuar Allahu.” Ata (të Xhennetit) do t’ua kthejnë: “Të dyja këto gjëra (uji dhe çdo gjë tjetër) Allahu i ka ndaluar për mosbesimtarët,
51. Të cilët e morën fenë e tyre për dëfrim e për lojë dhe i mashtroi jeta e dynjas (kësaj bote) ata.” Kështu që këtë Ditë Ne do t’i harrojmë ata siç e harruan ata takimin e kësaj Dite dhe siç mohuan vazhdimisht Ajetet Tona (treguesit, shpalljet).
52. Vërtet që Ne u kemi sjellë atyre një Libër (Kur’anin) të cilin Ne e kemi shpjeguar në hollësi me dituri, - udhëzues dhe mëshirë për njerëzit që besojnë.
53. A mos presin tjetër, vetëm se përmbushjen e fundit të Çështjes? Atë Ditë Çështja është përmbushur njëherë e mirë; ata që nuk e morën parasysh atë (Besimin) që më parë, do të thonë: “Vërtet që të Dërguarit e Zotit tonë paskan ardhur me të vërtetën. Tash a ka ndonjë ndërmjetësues për ne, që të mund të ndërhyjnë në emrin tonë? Apo a mund të dërgohemi përsëri (në dynja) që të mund të bëjmë punë të mira ndryshe nga (poshtërsitë) që punuam?” Vërtet që ata kanë humbur veten e tyre dhe ato gjëra që ata i shpifnin e i shpiknin (duke adhuruar të tjerë përkrah apo në vend të Allahut), kanë ikur prej tyre.
54. Vërtet që Zoti juaj është Allahu, i Cili krijoi qiejt dhe tokën në Gjashtë Ditë dhe pastaj Ai Isteva (u ngrit lart e qëndroi mbi) Arsh (Fronin e Tij Madhështor vërtet ashtu siç i shkon Madhështisë së Tij). Ai sjell natën si mbulesë të ditës dhe secila duke synuar tjetrën pandërprerë; dhe Ai krijoi edhe diellin, edhe hënën, edhe yjet të nënshtruar ndaj Urdhërit të Tij. Padyshim që i Tij është Krijimi dhe Komandimi. I Shenjtëruar dhe i Lartësuar qoftë Allahu, Zoti i Aleminit (i gjithë botëve, i gjithçkaje që ekziston, i njerëzve dhe i xhindeve).
55. Lutjuni Zotit tuaj me përulje dhe në vetveten tuaj. Vërtet Ai nuk i do ata që i kalojnë kufinjtë.
56. Dhe mos punoni djallëzi në tokë, pasi ajo është vënë në rregull dhe drejtohuni Atij me frikë dhe me shpresë. Sigurisht që Përkujtimi i Allahut është kurdoherë pranë mirëpunuesve.
57. Dhe është Ai i Cili dërgon erërat si lajmëtar dhe përgëzues të shkojnë para Përkujtimit të Tij (para shiut). Derisa ato të kenë sjellë re të ngarkuara rëndë, Ne e drejtojmë atë drejt tokës së vdekur dhe pas kësaj Ne bëjmë të derdhet uji atje. Më pas, Ne prodhojmë prej andej çdo lloj fruti. Po në këtë mënyrë Ne do t’i ngremë të vdekurit, me qëllim që ju të mund të përkujtoni apo të vini mendjen.
58. Bimësia e një toke të mirë shpërthen lehtë me Lejen dhe Vullnetin e Zotit të saj, ndërsa ajo që është e keqe, vështirë të sjellë fare pak. Kështu i sqarojmë Ne Ajetet (provat, shpalljet) për atë popull që falënderon.
59. Vërtet Ne e dërguam Nuhin te populli i tij dhe u tha: “O populli im! Adhuroni Allahun! Nuk keni Ilah (të adhuruar, perëndi) tjetër veç Atij. La ilahe il-Allah (askush nuk ka të drejtë, nuk meriton dhe nuk duhet të adhurohet përveç Allahut). Vërtet që i frikësohem për ju ndëshkimit të një Dite të Madhe!”
60. Udhëheqësit e popullit të tij i thanë: “Në të vërtetë, ne të shohim ty në gabim të qartë.”
61. (Nuhu ‘alejhis–selam u) tha: “O populli im! S’ka asnjë gabim tek unë, por unë jam i Dërguar nga Zotit i Aleminit (Zoti i Gjithësisë, Zoti i njerëzve dhe i xhindeve)!
62. Ju përçoj juve Mesazhet e Zotit tim dhe ju jap këshillë të hapur e të drejtë dhe unë di nga Allahu çfarë ju nuk dini.
63. A habiteni se ju ka ardhur një lajmëtar nga ana e Zotit tuaj me anë të njeriu nga vetë ju, me qëllim që ai të mund t’ju këshillojë ju e që ju të keni frikë Allahun dhe që të mund të përfitoni nga Mëshira e Tij?”
64. Por ata e përgënjeshtruan atë, kështu që Ne e shpëtuam atë dhe pasuesit e tij bashkë me të në barkë dhe Ne i mbytëm (me vërshim uji) ata të cilët i mohuan Ajetet Tona (treguesit, provat, shpalljet). Vërtet ata ishin popull i verbëruar.
65. Edhe popullit Aad, Ne i dërguam vëllain e tyre, Hudin. Ai u tha: “O populli im! Adhuroni Allahun! Nuk keni të adhuruar e perëndi tjetër përveç vetëm Atë. (La ilahe il-Allah: nuk ka të adhuruar tjetër të merituar veç Allahut). A nuk do ta keni frikë (Allahun)?”
66. Prijësit e atyre që nuk besuan nga kombi i tij thanë: “Në të vërtetë ne të shohim ty në marrëzi dhe të mendojmë e na dukesh prej gënjeshtarëve.”
67. (Hudi ‘alejhis–selam) tha: “O populli im! Nuk ka marrëzi tek unë, por unë jam i Dërguar nga Zoti i Aleminit (i Gjithësisë dhe i gjithçkaje që ka në të, i njerëzve dhe i xhindeve).
68. Unë ju sjell juve Mesazhet e Zotit tim dhe unë jam këshillues i besuar dhe mirëdashës për ju.
69. A çuditeni se ju ka ardhur një Lajmërues prej Zotit tuaj nëpërmjet një njeriu nga vetë ju, me qëllim që ai t’ju këshillojë? Dhe mbani në mendje se Ai ju bëri ju pasardhës pas popullit të Nuhit duke ju rritur mjaft në shtat. Kështu kuptoni mirësitë e derdhura mbi ju prej Allahut, që të mund të jeni të fituar.”
70. Ata thanë: “Ti ke ardhur te ne me qëllim që ne duhet të adhurojmë Allahun Një e të Vetëm dhe të braktisim ata që gjithnjë i kanë adhuruar të parët tanë. Kështu pra, na sill ti atë me të cilën ti na ke frikësuar ne, në qoftë se me të vërtetë ti je i drejtë.”
71. (Hudi ‘alejhis–selam u) tha: “Dënimi dhe Zemërimi nga Zoti juaj tashmë kanë rënë mbi ju. A më kundërshtoni mua për emra të cilët ju i keni emëruar - ju dhe baballarët tuaj pa asnjë të drejtë dhe pa asnjë fakt nga Allahu? Prisni atëherë se edhe unë po pres bashkë me ju.”
72. Dhe Ne e shpëtuam atë dhe ata që ishin me të nga një Përkujtim i Yni dhe Ne i shkulëm nga rrënjët ata të cilët përgënjeshtruan Ajetet Tona (provat, treguesit, shpalljet), dhe ata nuk ishin besimtarë.
73. Dhe te Themudi, Ne dërguam vëllain e tyre Salihun. Ai u tha: “O populli im! Adhuroni Allahun! Nuk keni Ilah (të adhuruar) tjetër veçse Allahun (La ilahe il-Allah - askush nuk ka të drejtë, nuk meriton e nuk duhet të adhurohet përveç Allahut). Me të vërtetë ju ka ardhur një shenjë e qartë (mrekullia e daljes së një deveje të madhe nga shkëmbi) nga Zoti juaj. Kjo deve e Allahut është një shenjë për ju, kështu që lejoni atë të kullosë në tokën e Allahut dhe mos e prekni e mos e dëmtoni atë, se përndryshe, patjetër që do t’ju zë ndëshkim i dhimbshëm.
74. Dhe kujtoni kur Ai ju bëri ju trashëgues pas popullit të Aadit duke ju dhuruar vendbanime në tokë, ndërsa ju ngritët për veten tuaj ndërtesa madhështore në fusha e gdhendët shtëpi në male. Kësisoj pra, përkujtoni mirësitë e dhuruara mbi ju nga Allahu dhe mos u sillni në tokë duke bërë djallëzi.”
75. Prijësit e atyre që u treguan kryeneçë u thanë atyre që ata i quajtën të dobët - të cilët në të vërtetë besuan: “A e dini se Salihu është i Dërguar i Allahut?” Ata u përgjigjën: “Sigurisht që ne besojmë në atë (Mesazh) me të cilin ai është dërguar.”
76. Kryelartët përsëri thanë: “Sigurisht që ne e mohojmë atë që ju e besoni.”
77. Në këtë mënyrë ata e vranë deven dhe e mohuan në mënyrë të pacipë Urdhërin e Zotit të tyre dhe thanë: “O Salih! Na i nxirr në shesh kërcënimet e tua nëse me të vërtetë ti je prej të Dërguarve të Allahut.”
78. Kështu ata i kapi dhe i varrosi pa u kujtuar tërmeti siç qenë shtrirë në shtëpitë e tyre.
79. Pastaj ai (Salihu ‘alejhis–selam) i la duke thënë: “O populli im! Sigurisht që unë jua përçova Mesazhin e Zotit dhe ju dhashë juve këshillë të vyer, por ju nuk i deshët këshilluesit.”
80. (Kujto) edhe Lutin, kur ai iu drejtua popullit të tij: “A po bëni gjynahin më të madh, të tillë që askush para jush nuk e ka vepruar kurrë në gjithë Alemin (ndër njerëz e xhinde).
81. A vërtet ju kryeni epshet tuaja tek burrat në vend të grave? Jo, por ju jeni një popull që po i kalon të gjithë kufijtë.”
82. Dhe përgjigjja e popullit të tij ishte: “Nxirrni ata jashtë nga vendi juaj, ata në të vërtetë kërkojnë të jenë të pastër!”
83. Më tej, Ne e shpëtuam atë dhe familjen e tij, pos gruas së tij; ajo ishte me ata që mbetën pas (duke rënë në ndëshkim).
84. Dhe Ne derdhëm mbi ta shi gurësh. Shih pra, cili është fundi i Muxhrimunëve (kriminelëve, mosbesimtarëve, mëkatarëve).
85. Edhe Medjenit (Ne i dërguam) vëllain e tyre, Shuajbin. Ai u tha: “O populli im! Adhuroni Allahun! Nuk keni Ilah (të adhuruar) tjetër veçse Allahun (La ilahe il-Allah - askush nuk ka të drejtë, nuk meriton e nuk duhet të adhurohet përveç vetëm Allahut). Me të vërtetë ju ka ardhur një shenjë e qartë nga Zoti juaj, kështu që matni saktë e peshoni drejt dhe mos u bëni padrejtësi njerëzve në gjërat (mallin) e tyre dhe mos punoni djallëzi në tokë, pasi ajo është vënë në rregull. Kjo do të jetë më e mira për ju, nëse jeni besimtarë.
86. Dhe mos u ngulni rrugëve duke frikësuar e penguar nga Udha e Allahut ata që e besojnë Atë dhe duke u munduar që ta shtrembëroni (Rrugën e Tij). Kujtoni edhe kur ju ishit fare pak, ndërsa Ai ju shumëfishoi ju. Shihni se cili ishte fundi i Mufsidunëve (i atyre që punojnë djallëzi, i mashtruesve, i të prishurve).
87. Dhe në qoftë se ka ndonjë grup prej jush që beson në atë (Mesazhin) me të cilin unë jam dërguar dhe partia tjetër që nuk beson, atëherë jini të duruar derisa Allahu të gjykojë mes nesh dhe Ai është më i Miri Gjykues.”
Pjesa 9
88. Kryetarët kryelartë nga populli i tij i thanë: “Me të vërtetë që do t’ju nxjerrim jashtë qytetit tonë o Shuajb dhe ata që kanë besuar me ty, ose përndryshe ju të gjithë do të ktheheni në fenë tonë.” Ai tha: “Edhe sikur ne ta urrejmë atë!
89. Ne do të kishim shpifur ndaj Allahut, po të ktheheshim te feja juaj, pasi që Allahu na ka shpëtuar ne prej saj. Dhe nuk na shkon ne të kthehemi tek ajo, vetëm në qoftë se do Allahu, Zoti ynë. Zoti ynë përfshin çdo gjë në Gjithëdijen e Tij. Vetëm tek Allahu ne jemi mbështetur. Zoti ynë! Gjyko mes nesh dhe popullit tonë me vërtetësi e me të drejtën dhe Ti je më i Miri i gjykuesve.”
90. Kryetarët e asaj pjese të popullit i cili mohoi, u thanë njerëzve të tyre: “Në qoftë se ju i shkoni pas Shuajbit, jeni të sigurtë se vërtet atëherë ju do të jeni të humburit!”
91. Kështu ata (popullin e pa dëgjueshëm) i kapi dhe i varrosi pa kujtuar tërmeti siç qenë shtrirë në shtëpitë e tyre.
92. Ata që e përgënjeshtruan Shuajbin u katandisën si të mos kishin banuar kurrë në shtëpitë e tyre. Ata që e përgënjeshtruan Shuajbin, mu ata ishin të humburit.
93. Pastaj Shuajbi i la duke thënë: “O populli im! Sigurisht që unë jua përçova Mesazhin e Zotit tim dhe ju dhashë juve këshillë të vyer. Atëherë pra, si mund të më vijë keq për shkatërrimin e popullit mosbesimtar!”
94. Sa herë që kemi dërguar Pejgamberë në qytete (dhe që ta kenë mohuar atë), Ne e mbërthyem popullin e tyre me vuajtje nga varfëria e skamja dhe humbje të shëndetit dhe fatkeqësi, me qëllim që ata të mund ta përulin e ta nënshtronin veten (me pendim ndaj Allahut).
95. Pastaj Ne ua shndërruam të keqen me të mirë, derisa ata u shtuan dhe u pasuruan shumëfish dhe thanë: “Të parët tanë provuan skamjen dhe begatinë.” Kështu Ne i mbërthyem ata fort e pakujtuar, ndërsa ata as nuk e ndjenë.
96. Ndërsa po të kishin besuar popujt e këtyre vendeve dhe të ishin bërë të përkushtuar (ndaj Allahut duke e pasur frikë Atë), padyshim që Ne do të kishim hapur për ta mirësitë nga qielli dhe nga toka, por në të vërtetë ata i mohuan (të Dërguarit Tanë dhe të Vërtetën), kështu që Ne i morëm ata (me ndëshkim) për atë çfarë ata vetë fituan (politeizmin, krimet etj).
97. Atëherë a mos u ndjenë të sigurt popujt e këtyre vendeve ndaj ardhjes së Ndëshkimit Tonë natën e kur ishin fjetur?
98. A mos u ndjenë të sigurt popujt e këtyre vendeve ndaj ardhjes së Ndëshkimit Tonë paradite ndërsa lëviznin (e shëtitnin të shkujdesur)?
99. A mos e ndjenë veten të sigurt kundër Planit të Allahut? Askush nuk është i sigurt ndaj Planit të Allahut, përveç popullit të humbur (të dënuar me shkatërrim).
100. A nuk është e qartë për ata të cilët trashëgojnë tokën brez pas brezi nga pronarët e parë të saj, se po të kishim dashur Ne, atëherë Ne do t’i kishim ndëshkuar ata për gjynahet e tyre dhe se Ne ua vulosim zemrat që ata të mos marrin vesh?
101. Këto ishin vendbanimet, me ndodhitë e të cilave Ne po të njohim ty (O Muhammed). Dhe me të vërtetë atyre u shkuan të Dërguar me dëshmi të qarta, por ata nuk ishin të atillë që të besonin atë që më parë e kishin mohuar. Kështu pra ua vulos Allahu zemrat mosbesimtarëve (që të mos kuptojnë asnjë lloj udhëzimi të fesë së vërtetë).
102. Shumicën e tyre i gjetëm jo të vendosur në besën e tyre, por akoma më shumë Ne i gjetëm me të vërtetë Fasikunë (kryeneçë, të pabindur e të panënshtruar ndaj Allahut).
103. Më tej (pas tyre) Ne dërguam Musain me Ajetet Tona (shpalljet, provat) te Faraoni dhe ndihmësit e tij, por ata padrejtësisht i hodhën poshtë ato. Shih atëherë se si ishte fundi i Mufsidunëve (i atyre që punojnë djallëzi e korrupsion).
104. Kështu Musai i tha: “O Faraon! Vërtet unë jam i Dërguar nga Zoti i Aleminit (i gjithësisë).
105. Mua më shkon që të mos them gjë tjetër për Allahun, veçse të vërtetën. Padyshim që unë kam ardhur tek ti nga Zoti yt me shjenjë të qartë, kështu që lëri Bijtë e Israilit të largohen bashkë me mua.”
106. (Faraoni) tha: “Në qoftë se ke ardhur me shenjë të qartë, nxirre në shesh atë, nëse vërtet je prej atyre që flasin drejt.”
107. Atëherë Musai hodhi shkopin e tij dhe ç’të shihje! Gjarpër i vërtetë!
108. Nxori dhe dorën e tij. E ç’të shihje! Ishte e bardhë (e ndriçuar) në sy të të gjithëve.
109. Paria e lartë e popullit të Faraonit thanë: “Me të vërtetë ky qenka një magjistar i përkryer.”
110. Ai do t’ju nxjerrë nga toka juaj. Atëherë çfarë këshille jepni?”
111. Ata thanë: “Shtyjani afatin atij dhe vëllait të tij (e t’i mbajmë në ankth për një kohë) dhe dërgoni lajmëtarë në gjithë qytetet për të mbledhur -
112. Të sjellin para teje gjithë magjistarët më të ditur.”
113. Dhe kështu erdhën magjistarët te Faraoni, (dhe) thanë: “Padyshim që për ne do të ketë një shpërblim të mirë nëse dalim të fituar.”
114. (Faraoni) u tha: “Po. Dhe për më tepër, ju do të jeni pas kësaj më të afërmit tek unë.”
115. Ata (magjistarët) thanë: “O Musa! Ose hedh ti i pari ose të hedhim ne më parë?”
116. Ai (Musai u) tha: “Hidhni ju të parët.” Kështu kur ata hodhën (magjinë e tyre), ata i magjepsën sytë e njerëzve duke u futur tmerrin atyre. Dhe vërtet ata paraqitën një magji marramendëse.
117. Dhe Ne e frymëzuam Musain (duke i thënë): “Hidhe ti shkopin tënd,” kur ç’të shohësh! Ai i gëlltiti menjëherë gjithë magjitë mashtruese që ata trilluan (para njerëzve).
118. Kështu u dëshmua e vërteta në shesh dhe gjithçka që ata punuan u asgjësua plotësisht.
119. Në këtë mënyrë ata (magjistarët) u thyen atje dhe u kthyen të turpëruar.
120. Dhe magjistarët ranë në sexhde.
121. Ata thanë: “Ne besojmë në Zotin e Aleminit (të gjithësisë, të njerëzve dhe të xhindeve),
122. Zotin e Musait dhe të Harunit.”
123. Faraoni u tha: “Ju i keni besuar atij (Musait si i Dërguar i Allahut) para se t’ju jap unë leje. Vërtet ky është një komplot të cilin ju e keni kurdisur në qytet që të nxirrni banorët e tij prej andej, por do ta shihni.
124. Vërtet do t’jua pres duart e këmbët tërthorazi dhe më pas do t’ju kryqëzoj të gjithëve me radhë.”
125. Ata i thanë: “Me të vërtetë që ne po kthehemi te Zoti ynë.
126. Ndërsa ti shpërthen mbi ne me hakmarrje vetëm për atë se ne besuam në Ajetet e Zotit tonë kur këto mbërritën tek ne! Zoti ynë! Na dhuro durim dhe na bëj që të vdesim muslimanë.”
127. Të parët e popullit të Faraonit thanë: “A do ta lesh Musain dhe popullin e tij që të përhapë të keqen në tokë dhe të të braktisë ty dhe zotat e tu?” Ai (Faraoni) tha: “Do t’ua vrasim bijtë dhe do t’ua lëmë gjallë gratë dhe sigurisht që ne kemi fuqi të papërballueshme përmbi ta.”
128. Popullit të vet Musai i tha: “Kërkoni mbështetje tek Allahu dhe të jeni të duruar. Vërtet që toka është e Allahut. Ai ia trashëgon atë kujtdo që Ai dëshiron nga robët e Tij dhe fundi (i shkëlqyer) është për Muttekinët (të përkushtuarit ndaj Allahut në Besimin e Pastër Islam).”
129. Ata i thanë: “Ne (Bijtë e Israilit) kemi hequr shumë para se të vije ti, e edhe tani pasi që ke ardhur ti në mesin tonë.” Ai (Musai) u tha: “Mbase kjo është se Zoti juaj do të shkatërrojë armikun tuaj duke ju bërë ju trashëgues në tokë e t’ju shohë si do të veproni?”
130. Dhe me të vëretë Ne e shkatërruam popullin e Faraonit me vite thatësire dhe me zi drithërash e frutash, me qëllim që ata të mund të përkujtonin (të merrnin paralajmërimin dhe t’i thërrisnin mendjes).
131. Por kurdo që u vinte e mira, thoshin: “Kjo është në sajen tonë.” Ndërsa po t’i goditnin fatkeqësitë, këto ia mvishnin shenjave ogurzeza të lidhura me Musain dhe me ata që ishin me të. Kini mendjen! Me të vërtetë që shenjat ogurzeza janë vetëm tek Allahu (si të dojë Ai), por shumica prej tyre nuk e dinë.
132. Ata i thanë Musait: “Çfarëdo Ajetesh (prova, shenja) që ti të na sjellësh neve, që të punosh mbi ne magjinë tënde, ne nuk do të të besojmë ty.”
133. Kështu Ne dërguam mbi ta: përmbytjen, karkalecat, bretkocat dhe gjakun si vazhdimësi të shenjave të qarta, por prapëseprapë ata mbetën mospërfillës dhe të mbytur në mendjemadhësi dhe ishin nga ata njerëz të cilët janë Muxhrimunë (kriminelë, politeistë, mëkatarë).
134. Ndërsa kur u ra ndëshkimi në kokë, thanë: “O Musa! Lutju Zotit tënd për ne për Premtimin e Tij që të ka dhënë ty. Në qoftë se ti e largon ndëshkimin prej nesh, me të vërtetë që ne do të të besojmë ty dhe do t’i lëmë edhe Beni Israilët të vijnë me ty.”
135. Por kur Ne e larguam ndëshkimin prej tyre për një afat të përcaktuar të cilin ata duhej ta mbërrinin, kur ç’të shohësh! Ata e thyen besën e dhënë!
136. Kështu që Ne u hakmorrëm mbi ta. Ne i fundosëm ata në det, sepse ata i mohuan Ajetet Tona (provat, shenjat, shpalljet) dhe ishin mospërfillës ndaj tyre.
137. Dhe Ne e bëmë atë popull që quhej i dobët, të trashëgojë tokat në lindje ashtu edhe në perëndim të cilën Ne e kemi bekuar. Dhe Fjala e Nderit e Zotit tënd u plotësua për Bijtë e Israilit për durimin e tyre; dhe Ne i shkatërruam krejtësisht gjithë veprat e mëdha dhe ndërtimet madhështore që ngritën Faraoni dhe populli i tij.
138. Dhe Ne i sollëm të sigurt Bijtë e Israilit përmes detit derisa arritën te një popull i dhënë në adhurimin e idhujve. Ata thanë: “O Musa! Na bëj dhe ne një zot siç kanë edhe këta zotat e tyre.” Ai u tha: “Vërtet që ju jeni një komb që nuk dini.”
139. (Dhe shtoi): “Padyshim që këta njerëz do të shkatërrohen për çfarë po veprojnë (adhurimin e idhujve) dhe e gjitha kjo që po veprojnë është krejt boshe dhe e kotë.”
140. Ai (Musai) tha: “A të kërkoj për ju Ilah (të adhuruar) tjetër përveç Allahut, ndërkohë që Ai ju ka zgjedhur ju përmbi gjithë Alemin (njerëzit dhe xhindet e kohës)?”
141. Përkujtoni (edhe) kur Ne ju shpëtuam nga populli i Faraonit i cili po ju sprovonte ju me dënimin më të rëndë duke ju vrarë bijt tuaj e duke ju lënë gjallë gratë. Dhe këtu kishte një provë të madhe nga Zoti juaj.
142. Dhe Ne i caktuam Musait tridhjetë netë duke i shtuar edhe dhjetë të tjera dhe ai e plotësoi kohën e përcaktuar nga Zoti i tij prej dyzet netësh. Dhe Musai i tha vëllait të tij, Harunit: “Zëre vendin tim te populli im, vepro në Rrugën e Drejtë dhe mos ndiq rrugën e Mufsidunëve (keqbërësve, të atyre që bëjnë shkatërrime e krime).”
143. Dhe kur erdhi Musai në kohën dhe vendin e përcaktuar prej Nesh dhe atij i foli Zoti i tij, e ai tha: “Zoti im! M’u shfaq që të shoh Ty hapur.” Allahu tha: “Ti nuk më sheh dot Mua, por shiko malin, nëse ai do të mundet të qëndrojë në vendin e tij, atëherë ti do të Më shohësh Mua.” Kështu kur (Zoti ‘Azze ue Xhel.) u drejtua kah mali, një pjesë e dritës nga Zoti i tij e bëri atë hi e pluhur, ndërsa Musai ra pa ndjenja. Pastaj kur erdhi përsëri në vete, tha: “Lavdi të qoftë Ty! Të kthehem Ty me pendim dhe unë jam i pari i besimtarëve.”
144. (Allahu i) Tha: “O Musa! Unë të kam zgjedhur ty mbi gjithë njerëzit me Mesazhet e Mia dhe me të Folurit Tim (me ty). Kështu pra, mbaje fort atë që të kam dhënë dhe ji prej falënderuesve.”
145. Dhe Ne shkruam për të në Pllaka mësimet për çdo gjë dhe shpjegimet për gjithçka (dhe i thamë): “Mbahu fort pas tyre dhe urdhëro popullin tënd të zbatojë e të kapë më të mirën prej tyre. Shpejt do të të tregoj vendbanimin e Fasikunëve (të pabindurve, të panënshtruarve ndaj Allahut).”
146. Unë do të largoj nga Ajetet e Mia (Vargjet e Kur’anit) ata të cilët do të sillen me kryelartësi e me kundërshti në tokë, por edhe sikur ata t’i shohin të gjitha Ajetet (provat, treguesit, shpalljet), ata prapë nuk do t’i besojnë. Edhe sikur ta shohin rrugën e drejtësisë (besimin vetëm në Allahun, përkushtimin, veprat e mira), ata përsëri nuk do ta bëjnë për vete këtë si Udhë (të tyren), por nëse ata shohin rrugën e gabuar (politeizmin, krimet, veprat e ulëta), kjo është udha që do ta përqafojnë, ngaqë ata i kanë hedhur tej Ajetet Tona (Fjalët, Shpalljet) dhe ishin krejt të pavëmendshëm për të nxjerrë mësime prej tyre.
147. Ata që i mohojnë Ajetet Tona (provat, treguesit, shpalljet) dhe Takimin në Botën e Pastajme, veprat e tyre janë të kota. A mos vallë presin të shpërblehen me ndonjë gjë tjetër, përveç me atë çfarë kanë punuar vetë ata?
148. Ndërsa në mungesë të tij, populli i Musait bëri nga stolitë një trup viçi (për ta adhuruar atë). Kishte një zë (sikur pallte). A nuk e shihnin ata se ai as nuk u fliste atyre dhe as nuk i drejtonte në Udhë? Ata e morën atë për ta adhuruar dhe vërtet ata qenë Dhalimunë (keqbërës).
149. Dhe kur atyre u erdhi keq dhe panë se kishin gabuar rëndë, ata (u penduan e) thanë: “Nëse Zoti ynë nuk na mëshiron dhe nuk na fal ne, vërtet që do të jemi prej të humburve.”
150. Dhe kur Musai u kthye te populli i tij i inatosur dhe i helmuar, tha: “O sa gjë e poshtër është puna që keni bërë në mungesën time (duke adhuruar viçin). A u nxituat dhe shpejt shkuat aq larg sa të gjykoni për Zotin tuaj (duke e lënë adhurimin e Tij)?” Pastaj i hodhi Pllakat dhe e kapi për flokë të kokës vëllain e tij dhe e tërhoqi pas vetes. Haruni i tha: “O biri i nënës sime! Vërtet që populli më quajti mua të dobët dhe gati më vranë, kështu që mos i bëj armiqtë e mi të qeshin me mua dhe mos më quaj mua se jam me popullin Dhalimun (keqbërës).”
151. Musai tha: “O Zoti im! Më fal mua dhe vëllanë tim dhe na shtjerë në Mëshirën Tënde, sepse Ti je më Mëshirëploti i mëshiruesve.”
152. Padyshim se ata të cilët morën viçin për ta adhuruar, ka për t’i përfshirë Zemërimi i Zotit të tyre dhe poshtërimi do t’i mbulojë në jetën e kësaj bote. Kështu i shpërblejmë Ne ata që shpifin e trillojnë.
153. Për ata që bënë vepra të ulëta dhe më pas u penduan dhe besuan, vërtet që pas gjithë kësaj Zoti yt është padyshim gjithnjë Falës i Madh, Mëshirëplotë.
154. Dhe kur iu qetësua zemërimi Musait, ai i mori Pllakat (që pat hedhur), dhe në shkrimet e tyre kishte udhëzime dhe mëshirë për ata të cilët i frikësohen Zotit të tyre.
155. Kur Musai zgjodhi nga populli i tij shtatëdhjetë njerëz, më të mirët për vendin dhe kohën Tonë të përcaktuar për takimin, dhe kur ata u kapën nga një tërmet i rreptë, ai tha: “Zoti im, po të kishte qenë Vullneti Yt, Ti do të mund t’i kishe shkatërruar ata dhe mua që më parë. A do të na shkatërrosh Ti neve për veprat e të marrëve nga mesi ynë? Është vetëm Sprova Jote me anë të së cilës Ti humb kë të duash dhe mban në rrugën e udhëzuar kë Ti do. Ti je Mbrojtësi ynë, kështu që na fal ne dhe ki Mëshirë mbi ne, sepse Ti je më i Miri i falësve.
156. Dhe na urdhëro ne për mirësi në këtë botë dhe në Botën Tjetër. Vërtet që ne të jemi kthyer Ty.” Ai (Allahu) tha: “(Sa për) Ndëshkimin Tim, Unë godas me të kë dua Unë, ndërsa Mëshira Ime përfshin gjithçka. Këtë (Mëshirë) Unë do ta përcaktoj për ata që janë Muttekunë (të përkushtuar në Besimin e Pastër Islam) dhe që japin Zekatin dhe për ata që besojnë në Ajetet Tona (provat, shenjat, shpalljet).
157. Ata të cilët ndjekin të Dërguarin, Pejgamberin që s’di as të shkruajë e as të lexojë (Muammedin sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem) të cilin e gjejnë të shkruar në Teurat (Deut., XVIII 15) që e kanë në duart e tyre dhe në Inxhil (Xhon, XIV 16) - ai i udhëzon ata për El-Ma’ruf (Besimin e Pastër Islam në një Zot dhe gjithë rregullat e detyrimet e tjera të tij); i ndalon ata nga Al-Munker (mosbesimi, politeizmi i çdo lloji dhe gjithë ndalimet e tjera të Islamit); ai u lejon atyre si të ligjshme At-Tajjibat (gjithçka të mirë dhe të ligjshme për besimin, punët, njerëzit, ushqimet, sendet) dhe ua ndalon si të paligjshme Al-Khabaith (gjithçka të keqe dhe të palejueshme për besimin, punët, njerëzit, ushqimet); ai i çliron ata nga barrët e rënda (të Marrëveshjes së Allahut me Bijtë e Irailit) dhe nga prangat që qenë mbi ta. Ata që e besojnë atë (Muhammedin sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem), që e nderojnë atë, që e ndihmojnë atë dhe që ndjekin Dritën (Kur’anin) e zbritur me të, mu këta janë më të fituarit.”
158. Thuaj (O Muhammed): “O njerëz! Vërtet që unë jam sjellë tek ju të gjithë si i Dërguar i Allahut - (Allahut) të Cilit i takon mbisundimi i qiejve dhe i tokës. La ilahe il-la Huve (askush nuk ka të drejtë, nuk meriton e nuk duhët të adhurohet përveç Atij). Është Ai që jep jetë dhe sjell vdekjen. Kështu pra, besoni në Allahun dhe në të Dërguarin e Tij, Pejgamberin që nuk di shkrim as këndim, i cili beson në Allahun dhe në Fjalët e Tij (Kur’anin, Teuratin, Inxhilin) dhe ndiqeni pra atë që të mund të jeni të udhëzuar.”
159. Dhe nga kombi i Musait ka një bashkësi të vogël e cila udhëheq me të vërtetën dhe vendos drejtësinë me anë të saj.
160. Dhe Ne i ndamë ata në dymbëdhjetë degë si kombe të dalluara mes tyre. Ne e drejtuam Musain me frymëzim (Hyjnor), kur populli i tij i kërkoi ujë, duke i thënë: “Qëllo gurin me shkopin tënd!” dhe që andej gurgulloi uji nga dymbëdhjetë burime: secili fis e dinte vendin e tij për ujë. Ne u bëmë hije atyre me re dhe u çuam atyre Al-Manna (rrëshirë e ëmbël si mjaltë) dhe Es-Selva (shkurtëza) duke u thënë: “Hani nga gjërat e lejuara e të mira me të cilat Ne ju kemi furnizuar.” Dhe ata nuk na bënë aspak keq Neve, por vetëm i bënë dëm vetvetes së tyre.
161. (Kujto) edhe kur atyre iu tha: “Banoni në këtë qytet (Jeruzalem) dhe hani aty çfarë të dëshironi, dhe thoni, ‘(O Allah) na i fal gjynahet tona’ dhe hyni te porta duke bërë sexhde (të nënshtruar e të bindur): Ne do t’jua falim juve punët e këqia që keni bërë; Ne do të shtojmë (shpërblimin) për mirëpunuesit.”
162. Por ata nga mesi i tyre të cilët vepruan të keqen, e ndryshuan fjalën e thënë atyre, kështu që Ne derguam mbi ta dënimin nga qielli si përgjigje për veprat e tyre që bënë si Dhalimunë (keqbërës e që kalojnë kufijtë e Allahut).
163. Pyeti ata (O Muhammed) edhe për qytetin në breg të detit, kur ata e tejkaluan cakun në çështjen e Sabathit (të së shtunës, kur e kishin të ndaluar peshkimin): kur të shtunën peshku u vinte hapur e plot dhe nuk u vinte në ditët tjera kur nuk kishin Sabath. Kështu Ne i sprovuam ata ngase gjithnjë ngrinin krye e nuk nënshtroheshin.
164. Dhe kur një grup prej tyre tha: “Përse i predikoni një populli të cilin Allahu shpejt do ta shkatërrojë apo ndëshkojë me dënim të ashpër?” (Predikuesit) thanë: “Që të jemi të liruar nga detyra dhe faji para Zotit tuaj dhe mbase mund t’i frikësohen Allahut.”
165. Kështu kur ata harruan paralajmërimet e bëra ndaj tyre, Ne i shpëtuam ata të cilët ndaluan të keqen, por Ne i kapëm ata që bënë të keqen me dënim të rreptë, sepse ata gjithnjë ngritën krye (e nuk iu bindën Allahut).
166. Në kohën kur ata i kaluan tej caqet nga të cilët ishin ndaluar, Ne u thamë atyre: “Bëhuni majmunë të përbuzur e të flakur.” (është një lajmërim i ashpër për njerëzimin që ata duhet t’i binden e t’i nënshtrohen Allahut).
167. (Kujto) edhe kur Zoti yt shpalli se Ai vazhdimisht do të çonte kundër tyre (jehudive) deri në Ditën e Kijametit ata të cilët do t’i sprovonin e do t’i goditnin me dënime poshtëruese. Vërtet që Zoti yt është i Shpejtë në Hakmarrje (ndaj të pabindurve dhe të djallëzuarve), por sigurisht që Ai është gjithnjë Falës i Madh, Mëshirëplotë (ndaj të bindurve, të nënshtruarve ndaj Tij dhe të cilët kërkojnë Falje vetëm prej Allahut dhe i kthehen Atij me pendim).
168. Kështu Ne i kemi copëtuar ata (jehuditë) grupe-grupe kudo nëpër botë, disa prej të cilëve të drejtë e disa larg prej saj. Ne i provuam ata edhe me të mirën edhe me të keqen, me qëllim që ata të mund të ktheheshin (në bindje ndaj Allahut).
169. Kështu pas tyre vijoi një brez (i poshtër), të cilët trashëguan Librin, por që zgjodhën për vete të mirat e kësaj bote mashtruese duke thënë (si shfajësim), “Çdo gjë do të na falet neve.” Edhe nëse përsëri do t’u dilnin përpara kotësi mashtruese të kësaj jete, ata përsëri do të kapeshin pas tyre (e do të bënin përsëri po ato vepra të ulëta e të liga). A nuk ishte besa e Librit që u muar prej tyre, se nuk do të thoshin asgjë tjetër veçse të vërtetën për Allahun? Ndërkohë ata kanë studiuar çfarë ka në të (Librin e tyre). Por Banesa e Botës së Pastajme është më e mirë për Muttekunët (të përkushtuarit në Besimin e Pastër Islam në Një Zot të Vetëm). A nuk do të kuptoni pra?
170. Ndërsa për ata të cilët kapen fort pas Librit (duke vepruar sipas tij) dhe kryejnë me përpikmëri faljet e rregullta të përcaktuara, Ne kurrë nuk do ta kursejmë shpërblimin për ata që ndjekin drejtësinë.
171. (Përkujto) edhe kohën kur Ne ngritëm përmbi ta malin sikur të ishte tendë për hije dhe atyre iu duk se do të binte mbi kokat e tyre. (Ne u thamë): “Mbahuni fort pas asaj që Ne ju kemi dhënë (Teuratin) dhe mbani në mendje çfarë thuhet në të (e veproni sipas urdhëresave të tij), që të mund t’i frikësoheni Allahut dhe t’i nënshtroheni Atij.”
172. (Përkujtoni) edhe kohën kur Zoti yt bëri të lindë nga bijtë e Ademit, nga kërbishtja e tyre farën e tyre (ose nga kërbishtja e Ademit sollëm pasardhësit e tij) dhe i bëmë ata të dëshmojnë për veten e tyre (duke u thënë): “A nuk jam Unë Zoti juaj?” Ata thanë: “Po, padyshim që edhe ne dëshmojmë!” (Kjo) që të mos thoni në Ditën e Ringjalljes: “Në të vërtetë ne nuk e kemi ditur këtë.”
173. Apo të mos thoni: “Vetëm baballarët tanë kohë më parë morën të tjerë si të barabartë në adhurim përkrah me Allahun dhe ne jemi thjesht pasardhësit e tyre. A do të na shkatërrosh atëherë ne për shkak të veprave të njerëzve që punuan Al-Batil (politeizëm, krime e mëkate duke adhuruar të tjerë përkrah e përveç Allahut)?” (Tefsir At-Tabari).
174. Në këtë mënyrë i shtjellojmë Ne Ajetet (provat, shenjat, shpalljet) në imtësi, më qëllim që ata të mund të kthehen (tek e vërteta dhe të na drejtohen Neve).
175. Tregoju atyre (O Muhammed) ndodhinë e atij të cilit Ne i dhamë Ajetet Tona (provat, shenjat, shpalljet), por ai i flaku ato tej, kështu që atë e ndoqi shejtani duke u bërë kështu i humbur.
176. Dhe po të kishim dashur Ne, padyshim që Ne do ta kishim ngritur që andej ku ra, por ai u kap pas kësaj bote dhe ndoqi dëshirat boshe të nepsit. Kështu shembulli i tij i ngjan atij të qenit: nëse e përzë, ai var gjuhën, por edhe nëse nuk e ngacmon, ai përsëri e nxjerr gjuhën jashtë. I tillë është edhe shembulli i popullit që mohon Ajetet Tona (provët, treguesit, shpalljet). Njohtoi pra ata me ndodhitë (e popujve të mëparshëm), mbase mund ta vrasin mendjen.
177. E keqja është mishërimi i popullit që mohon Ajetet Tona (provat, shenjat, shpalljet) dhe që gjithnjë i bënë keq vetvetes së tyre.
178. Këdo që Allahu e drejton, ai vërtet është drejtuar dhe këdo Ai e humb, vërtet që këta janë të humburit.
179. Dhe vërtet që Ne kemi krijuar shumë nga xhindet dhe njerëzit për Xhehenem. Ata kanë në vete zemra me të cilat nuk kuptojnë, ata kanë në vete sy me të cilët nuk shohin, ata kanë në vete veshë me të cilët nuk dëgjojnë. Ata janë si bagëti. Jo, akoma më keq. Ata! Ata janë krejt të pamend e të hutuar.
180. Dhe të Allahut janë gjithë Emrat më të Bukur, kështu që luteni Atë me ta dhe largojuni shoqërisë së atyre të cilët i përgënjeshtrojnë Emrat e Tij. Ata shpejt do të shpërblehen për çfarë kanë vepruar.
181. Dhe prej atyre që Ne kemi krijuar, ka edhe njerëz që i udhëheqin (të tjerët) me të vërtetën dhe vendosin me anë të saj drejtësinë.
182. Ata që nuk pranojnë Ajetet Tona (treguesit, shpalljet), Ne pak nga pak do t’i mbërthejmë me dënim e nga rrugë që as nuk do ta kuptojnë.
183. Dhe Unë do t’u jap kohë. Padyshim që Plani Im është i fuqishëm.
184. A nuk mendojnë? Nuk ka aspak marrëzi te shoku i tyre (Muhammedi sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem). Ai nuk është veçse një këshillues i qartë.
185. A nuk shohin në sundimin e qiejve dhe të tokës dhe në çdo gjë që ka krijuar Allahu dhe se mbase fundi i jetës së tyre është fare afër? Në çfarë Fjale (Mesazhi) pas këtij, do të besojnë pra?
186. Dhe cilindo që Allahu e lë në humbje, askush nuk do të mund ta udhëzojë atë; dhe Ai i lë ata të enden të verbëruar në marrëzitë e tyre.
187. Të pyesin ty (O Muhammed) për Orën (Çastin e Fundit të kësaj bote dhe fillimin e Jetës së Pasosur): “Kur është përcaktuar koha e tij?” Thuaju: “Dija për të është Vetëm tek Zoti im. Askush nuk ta shpall kohën e tij përveç Atij. Vërtet e rëndë është barra e tij ndër qiejt dhe në tokë. Nuk do të vijë mbi ju, veçse në një çast krejt të papritur.” Të pyesin ty sikur të ishe i mirënjohur e me shumë dije rreth saj. Thuaj: “Dija e saj është vetëm tek Allahu, por shumica e njerëzve nuk e dinë.”
188. Thuaj (O Muhammed): “Unë nuk kam asnjë fuqi përfitimi ose dëmtimi për veten time, por vetëm si të dojë Allahu. Po të kisha dijen e Gajbit (të së fshehtës), atëherë do të kisha shumëfishuar e shtuar për veten time një bollëk begatie dhe asnjë e keqe nuk do të më prekte. Unë jam vetëm një këshillues dhe përgëzues për popullin që beson.”
189. Është Ai (Allahu) i Cili ju ka krijuar prej një veteje (Ademit) dhe prej saj Ai krijoi palën e saj (Havanë), me qëllim që ai të shijonte kënaqësinë e jetës me të. Por nga pasardhësit e Ademit, kur dikush bën marrëdhënie me të (me bashkëshorten e tij), ajo mbetet me barrë dhe e ndjen atë të lehtë dhe pa e kuptuar. Pastaj kur ajo rëndohet, ata të dy i drejtohen Allahut, Zotit të tyre duke iu lutur: “Në qoftë se Ti na dhuron neve një fëmijë Salih (të mirë në të gjitha drejtimet), vërtet që ne do të jemi prej falënderuesve.”
190. Por kur Ai u dhuroi atyre një fëmijë Salih (të mirë në të gjitha drejtimet), ata i përshkruan shokë Atij (Allahut) në atë që Ai ua dhuroi atyre (këtyre mosbesimtarëve).(Dhuratën ia mveshën edhe të tjerëve, në lidhje me shkaqe e rrethana të tjera e jo si dhuratë vetëm prej Allahut). Por Allahu është i Lartë, i Madhëruar mbi çdo gjë që ia mveshin Atij si shokë. (Tefsir At-Tabari).
191. A i mveshin e i përshkruajnë ata shokë Allahut ato (gjëra, idhuj, zota) që nuk kanë krijuar kurrgjë, por përkundrazi vetë janë të krijuar?
192. Asnjë ndihmë nuk munden ato t’u japin atyre dhe as vetveten e tyre nuk e ndihmojnë dot aspak.
193. Edhe nëse i thirrisni në udhëzim, ata nuk ju ndjekin dhe nuk jua vënë veshin. Njësoj është për ju, si t’u bëni thirrje a të heshtni.
194. Sigurisht se ata që ju i lutni në vend të Allahut, ata vetë janë robër si dhe ju. Thirruni pra atyre dhe le t’u përgjigjen nëse jeni të drejtë.
195. A mos kanë ata këmbë që të ecin? Apo mos kanë duar që të mbajnë? Apo mos kanë sy që të shohin? Apo mos kanë veshë që të dëgjojnë? Thuaju (O Muhammed): “Thirrni (të ashtuquajturit) shokë (të Allahut) dhe thurrni plane kundër meje dhe mos më lini aspak kohë!
196. Vërtet Valiu (Mbrojtësi, Mbajtësi, Ushqyesi) im është Allahu, i Cili ka shpallur Librin (Kur’anin) dhe Ai i mbron dhe i ndihmon të drejtët.
197. Ndërsa ata të cilëve ju u drejtoheni në vend të Atij (Allahut), nuk ju ndihmojnë dot as ju dhe as veten e tyre.”
198. Dhe nëse ti i thërret ata në udhëzim, ata nuk dëgjojnë dhe i sheh që t’i lëshojnë sytë, por (në të vërtetë) ata nuk shohin.
199. Trego mëshirë dhe urdhëro mirësinë dhe largohu prej të paditurve.
200. Edhe nëse të vjen ndonjë pëshpëritje e ligë prej shejtanit, atëherë kërko mbrojtje e mbështetje tek Allahu. Vërtet Ai është Gjithëdëgjues, i Gjithëditur.
201. Në të vërtetë ata që janë Al-Muttakun (të përkushtuar), kur u vjen ndonjë mendim i lig prej shejtanit, ata kërkojnë (Allahun) dhe vërtet që pas kësaj ata shohin (drejt).
202. Por sa për vëllezërit e tyre (shejtanët), ata (shejtanët) i zhysin gjithnjë e më thellë në të gabuarën dhe as që ndalen në këtë rrugë.
203. Dhe në qoftë se ti nuk u sjell atyre ndonjë mrekulli sipas mendimit e dëshirave të tyre, ata thonë: “Përse nuk na e ke sjellë atë?” Thuaju: “Unë vetëm ndjek çfarë më shpallet nga Zoti im. Ky Kur’an është vetëm dëshmi nga Zoti juaj dhe udhëheqje e mëshirë për popullin që beson.”
204. Dhe kur të lexohet Kur’ani, dëgjojeni atë me vëmendje dhe heshtni, që të mund të fitoni mëshirë e të mëshiroheni.
205. Dhe kujtoni Zotin tuaj me fjalë dhe në vetvete, me përulje dhe me frikë e jo me zë të lartë në mëngjes e mbrëmje dhe mos u bëni të shkujdesur.
206. Vërtet ata që janë me Zotin tënd (melekët) kurrë nuk janë kryelartë për ta adhuruar Atë dhe ata madhërojnë Lavdinë e Tij dhe Atij ata i bien në sexhde.